Yazar Merhaba kıymetli Sümbül Sokak okurlarımız,
Mevsim sonbahardan kışa doğru yol alırken tabiat da kendini yenilemeye hazırlanıyor. Yeterli besin kaynağı bulamayan bazı hayvanlar vücut sıcaklıklarını dengede tutabilmek için kış uykusuna geçiş yapıyor, ağaçların yaprakları yenilerine yer açmak için sararıp dökülüyor. Doğadaki bu değişim, gelişim ve yenilenme süreci günlük yaşamda yoğun bir tempo içerisinde koşturmakta olan biz insanları da kapsıyor. Kış mevsiminin şartlarına bağlı olarak insan metabolizmasının yavaşlaması ve vücudumuzda hastalıkların artma eğilimi göstermesiyle birlikte kişilerin bağışıklık sistemini güçlendirmesi amacıyla gıda takviyesi kullanımı da artış gösteriyor. Bu nedenle bu yazımızda en çok kullanılan gıda takviyelerine bir göz atalım istedik.
Gıda takviyeleri, yeterli miktarda tüketilemeyen besinlerin desteklenmesi amacıyla tablet, kapsül ve sıvı formlarda üretilen ürünlerdir. Bu takviyeler vitamin, mineral, yağ asitleri gibi türlerden oluşur. Kullanılan gıda takviyelerinin çoğunluğu olumlu sonuç verir. Gıda takviyelerinin kullanılmasıyla birlikte kan değerleri yükselebilir, çocuklarda büyümeyi olumlu etkileyebilir ve kullanan kişiye enerji desteği sağlayabilir. Buna karşın gıda takviyelerinin bazen kontrolsüz ve fazla kullanılmasının insan vücuduna ciddi zararları olabileceği bilgisi de bir kenarda duruversin.
Pandemi döneminde insanların hastalıktan korunmak için, tabiri caizse avuçla takviye aldığını, ilgili tavsiyelerin havada uçuştuğunu hep birlikte gördük. Bunların hangilerinin elzem olduğu, ileride vücutta ne gibi etkiler meydana getirebileceği ise zihnimizde büyük bir soru işareti olarak kaldı.
Gıda takviyesi çok geniş çeşitliliği olan bir konudur. Bitkisel takviyeler, vitaminler, yağ asitleri, mineraller, kolajenler gibi.
Türkiye’de en çok kullanılan gıda takviyelerine baktığımızda; D vitamini, B12 vitamini ve C vitamini ihtiyaçlarının sıklıkta olduğu yapılan araştırmalarda görülmüştür. Bu yazımızda B12’den; bu yazıyı takiben hazırladığımız diğer yazımızda ise C ve D vitamininden bahsedelim.
B12 Vitamini
- Kobalamin olarak da bilinen B12 vitamini, kırmızı kan hücrelerinin üretimi, DNA ve myelin sentezinde folik asit ile çalışır.
- Sinir hücrelerinin etrafını saran myelin kılıfın sentezinde görev alan B12 vitamini, elektriksel sinyal iletim hızını arttırır.
- Aminoasitlerin ve vücut tarafından sentezlenen B12 vitamininin geri emiliminde rol alır. Çinko ve Magnezyum gibi minerallerin fonksiyonlarında etkilidir.
B12 Eksikliğinin Belirtileri Nelerdir?
- B12 eksikliği kansızlığa neden olabilir. Pernisyöz anemi olarak tanımlanan kansızlığa bağlı olarak, çarpıntı, efor kapasitesinde azalma, çabuk yorulma, halsizlik konsantrasyon bozuklukları ve göz kararması gelişebilir.
- Dilde kızarıklık ve yanma, ağız içinde yaralar, bacaklarda gece kasılmaları ve ishal görülebilir.
- Ayaklarda, bacaklarda, kollarda ve ellerde karıncalanma ve uyuşma hissi ve zihinsel fonksiyonlarda bozulma görülebilir.
- Özellikle yaşlılarda hafıza kaybı, unutkanlık gibi rahatsızlıklara neden olabilir.
- Yeni hücrelerin sentezlenmesi engellenebilir ve metabolizmada yavaşlama gerçekleşebilir.
B12 Vitamini Nelerde Bulunur?
- Karaciğer, dalak gibi sakatatlar ve kırmızı et
- Alabalık, ringa, uskumru ve tonbalığı
- Süt, yoğurt, peynir
- Yumurta en zengin B12 kaynaklarındandır.
B12 Vitamininin Fazlasının Zararları Nelerdir?
- Baş ağrısı
- Deride döküntü, kaşıntı
- Baş dönmesi
- Uyuşma hissi
- Kusma, ishal
- Yüksek tansiyon
- Böbrek fonksiyonlarında azalma
- Kalp krizi
- Felç gibi yan etkiler görülebilir.
B12 eksikliğinde ve fazlalığında benzer yan etkiler görülmektedir. Anlaşılıyor ki insan için gerekli her şeyin yokluğu veya fazlalığı olumsuz sonuçlar verebiliyor. Bu gibi takviyeler iyilik gözetilerek kullanılmak istense bile bunun doktor kontrolünden sonra olması veya hekim bilgisi dahilinde olması isabetli bir davranış olacaktır.
Yazımıza kaldığımız yerden devam edeceğiz.
Duygu Özara Koç
KAYNAKLAR:
www.nhs.uk
www.mayoclinic.org
www.medicalpark.org
www.gtbd.org
www.pennmedicine.org
www.dergipark.org
Yorumlar