Anadolu, Amerika’yı hiç şüphesiz ki çok kez feth etmiştir. En renklisi galiba İzmirli Hacı Ali’nin hikayedir.
Hikaye 1850 yılında Amerikan ordusunun develi birlikler kurma fikri ile başlar. 3 Mart 1855 yılında Amerikan Kongresi 30,000 dolar bütçe ile çöl gemisi olarak bilinen develi birliklerin kurulması için ilk adımı atar. 4 Haziran sabahı Amerika’dan kalkan gemiler İstanbul’un yolunu tutar. Geminin ilk rotası İngiltere’dir. Amerikan heyeti, İngiltere’deki hayvanat bahçelerinde develer hakkında esaslı bir inceleme yapar.
İkinci durak ise, Osmanlı’nın payitahtı İstanbul’dur. Osmanlı arşiv kayıtlarında çıkan belgelere göre Abdülmecid Han deve talebini geri çevirmez ve deve satışına izin vermekle birlikte en iyi iki deveyi de hediye eder. Amerikalılar da bu hediyenin karşılığında kullanılmamış iki tane Amerikan tüfeği hediye ederler.
Amerikalılar develeri alırlar almasına ama bu hayvan hakkında hiçbir bilgileri yoktur. Gemilere bile bindirmekte zorlanırlar. Develerin gemiye yüklenme hadisesi Amerikan raporlarına resimlerle eklenir.
Bunun üzerine İzmir’den deve seyisleri alınır.
Bu seyislerden birisi de adına festivaller düzenlenen, çizgi filmlere bile konu olan bizim meşhur Hacı Ali’dir. İzmir’de yaşayan 22 yaşındaki Hacı Ali’nin annesi Suriyeli babasının ise Rum asıllı olduğu bilinmektedir. Doğduğundaki ismi Philip Tedro olmasına rağmen kendisi Müslümanlığı seçmiş ve Hacca giderek Hacı Ali ismini alır. Amerikalılar, ismini telaffuzda sıkıntı çektiklerinden dolayı Hacı Ali’nin ismi bir anda Hi Jolly oluverir.
1935’te Hacı Ali için Arizona Quartzsite kasabasında ‘Hi Jolly Anıtı’ adıyla bir anıt mezar yaptırıldı. Vahşi Batıda bir Osmanlı vatandaşı Müslüman kimliği ile Anadolu insanını Amerikalılara sevdirmiştir. Gönüllerde iz bırakmıştır. Üstünden bunca sene geçmesine rağmen yüreğinin güzelliği, yardımseverliği, güler yüzlülüğü ve renkli kişiliği ile her yıl yüzbinlerce kişi Hacı Ali’yi sevgiyle yad etmektedir. 10 Ocak’ta Hi jolly Deve Festivali gerçekleşmektedir.
Yorumlar