Güncel

Atıklar Ne Kadar Sürede Ayrışır?

0

Evlerimizde oluşan atıkların yarısından fazlası geri dönüştürülebilir veya geri kazanılabilir özelliktedir. Plastik, kağıt, metal gibi ambalaj atıkların geri dönüştürülmesi, meyve sebze atıkları, yemek atıkları gibi organik atıkların kompostlanması, bitkisel atık yağlardan biodizel elde edilmesi, elektronik atıkların geri dönüştürülmesi, atık pil ve akümülatörlerin ise türlerine göre geri kazanılabilmesi veya uygun şekilde bertarafı mümkündür. Sadece atıkları, doğru ayrıştırarak ve doğru yerlere teslim ederek atık geri dönüşüm ve geri kazanım sürecinin önemli bir kısmını gerçekleştirmiş oluruz.

Atıkları ayrıştırmadan, karışık bir şekilde atarsak ne olur?

Atıkların, ayrıştırılmadan karışık bir şekilde düzenli depolama (çöp sahası) alanlarına gitmesi, içerisindeki ekonomik değeri yüksek olan geri dönüştürülebilir ve geri kazanılabilir malzemenin toprağa gömülmesi nedeniyle ekonomik kayba sebep olur. Bu konuyla ilgili bir diğer can alıcı sorun yıllar hatta yüzyıllar boyunca toprakta ayrışamayan, ayrışsa bile toprağa toksik madde bırakacak çöp dağlarının oluşmasıdır.

Atıklar ne kadar sürede ayrışır?

Plastik atıklar, ayrışması çok uzun süren birçok atık türünden biridir. Normalde plastik maddelerin çöplüklerde ayrışması 1000 yıl kadar sürebilir. Günlük hayatımızda kullandığımız plastik poşetlerin bile çürümesi 10 ila 1.000 yıl sürerken plastik şişeler 450 yıl veya daha uzun sürede ayrışmaktadır.1 Tek kullanımlık çocuk bezlerinin çöplüklerde ayrışması yaklaşık 250-500 yıl sürmekte2, alüminyum kutuların çöp sahalarında tamamen ayrışması 80-100 yılı bulmaktadır.3 Cam eşyalar çöplüklere atılırsa, ayrışması bir milyon yıl alır deniyor ve bazı kaynaklara göre hiç ayrışmıyorlar.

Bir portakal kabuğu altı ayda, bir elma çekirdeği yaklaşık iki ayda çözünüyor. Bir muz kabuğunun ayrışması iki ya da on gün sürüyor. Normalde organik atıkların bir katı atık sahasında tamamen ayrışması iki ila altı hafta sürerse de depolama sahasındaki nem seviyelerine bağlı olarak on yıllar alabiliyor.4

Peki ne yapmalıyız?

Son yıllarda çöp sahalarındaki atık hacminin artması endişe verici bir hal aldı. Bu sorunu çözebilmenin en iyi yolu atık oluşumunun azaltılması ve çöp sahalarına, ayrışma süresi bir yıldan fazla süren atıkların gönderilmemesidir. Diğer bir yöntem ise daha önceki yazılarımızda da belirttiğimiz gibi sıfır atık hedeflerinin sağlanarak atığın en aza indirilmesidir.

Kaynaklar
1.Birleşik Devletler Çevre Koruma Ajansı, “Çevresel Gerçekler” Erişim tarihi 16 Ocak 2021.; ACS Yayınları. “Çevrede Plastiklerin Bozunma Oranları”, Sayfa 3495, 3499-3500, 3503. Erişim tarihi 16 Ocak 2021.
2.Gerçek Bebek Bezi Derneği, “Bebek Bezi Gerçekleri” Erişim tarihi 16 Ocak 2021.
3.Birleşik Devletler Çevre Koruma Ajansı, “Alüminyum: Malzemeye Özgü Veriler” Erişim tarihi 16 Ocak 2021.; CA.gov. “Yalnızca Gerçekler” Erişim tarihi 16 Ocak 2021.
4.Waste Advantage Dergisi, “Çöpün Ayrışması Ne Kadar Sürer?” Erişim tarihi 16 Ocak 2021.; Susquehanna Üniversitesi, “Düzenli Depolama Alanlarında Orman Ürünlerinin Ayrıştırılması” Sayfa 148. Erişim tarihi 16 Ocak 2021.

Zeynep Tanyeri
1979 senesinde Bingöl'de doğdu. Uzun yıllardır İstanbul'da yaşamakta evli ve iki çocuk annesidir. Üniversite eğitimini Çevre Mühendisliği bölümünde, Aksaray Üniversitesinde tamamladıktan sonra, Bahçeşehir Üniversitesinde Mühendislik Yönetimi üzerine Yüksek Lisans eğitimini tamamladı. Bazı özel eğitim kurumlarında, çevresel açıdan yaşam döngüsü değerlendirme ve post prodüksiyon eğitim sertifikaları aldı. Yaklaşık 15 senedir bir kamu kuruluşunda çevre yönetimi üzerine çalışmalar yürütmekte ve sıfır atık uygulama çalışmaları yapmaktadır. Ödüllü, bayat ekmeklerin değerlendirilmesi, kurumsal süreçlerin yaşam döngüsü değerlendirilmesi projelerinde çalıştı.

    Mü’min Kime Denir?

    Önceki içerik

    Yorumlar

    Yorum Yaz

    E-posta adresiniz yayınlanmayacak. Gerekli alanlar * ile işaretlenmişlerdir