Birlikte Yaşama Kuralları vol. 984572: Sofra

Belki de sonraki nesiller bilmeyecekler büyüklerin yanında yaşamak nedir? Hatta belki birlikte yaşamak nedir onu bile anlamakta zorlanıyor, yaşarken bunalıyoruz.

Nerden çıktın yine bir şeyler konuşuyorsun diyeceksiniz, söyleyeyim: İlkokul öğrencisi çocuk internette hoca hanımı dinliyor. Diyor ki o da “geniş aile, çekirdek aile…” falan.

Şimdikilerin çoğu ne bilsin geniş aile falan? Halbuki ne güzeldir bir bilsen. Yazılı olmayan kurallar vardır. Kimsenin anlamakta zorlanmayacağı aynı zamanda bir gıdım yerinden oynatamayacağı düzenler… Basit şeylerdir ama terbiyesi büyük olur. Sofra adabı mesela. Yazın ikindi-akşam namazları arasında olur. Kışın gündüz vakti daraldığı için akşam namazından sonraya kaldığı olur. Herkes bilir bu vakti. Bir bir damlarlar eve. Eller yıkanır, sofranın başına öyle geçilir. Eller yıkanmadan olur mu canım, beti bereketi kalmaz mazallah. Evin en büyüğü yemeğe başladı mı herkes tabağındakini yemeye koyulur. Tabi bir de sesli besmele vardı, onu unuttum.

“Bisssmillahirrahmanirrahiiiiimm.” Evin en büyüğü kaşığı sağ eline alıp tam yemeğe dokunduğunda duyulur bu ses genellikle, kendisine has bir “s” baskısı, hızlı bir “hirrahman”ı ve uzunluğuyla herkesi içine çeken “nirrahiiim”i vardır. Denerseniz bu şekilde okumayı, hatırlayacaksınız siz de. İşte böyle başlanırdı. Nasıl başlanmasın, helal lokma başka türlü vücudunda yer edinir mi ki? Kirasını vermek gibidir nimetin. Anneannem besmele çekmeyi unutunca bize şu duayı okuttururdu, yaşım da bilmem kaç; daha yedi olmamıştım ama bak unutulmamış:

“Bismillahi fî evvelihî ve’l-âhirihî halâlen tayyiben alâ sünnet-i Rasûlillah”

Besmeleyi unutmanın suçluluğunu bu duayla feraha kavuştururdum. Bi’l-vesile küçüklüğümün yanaklarını sıkıp, rahmetli anneannemin -Allah razı olsunlar- ellerinden öperim. Borcum olsun. Eh, sofraya oturduk elhamdülillah. Devamı başka bir zamana. Hoşça kalınız.