Güncel

Kardeş Bitkiler

0

Birbirlerine yakın dikilen bazı bitkiler, birbirlerine fayda sağlar ve doğal yöntemlerle yetiştirildikleri için de biyo çeşitliliği korur. Doğal zararlılarla mücadele, toprağın organik yapısının korunması, yapay gübre kullanımının ortadan kalkması gibi birçok fayda kardeş bitkilerin yan yana ekilmesi ile sağlanır. Biz de bahçe işlerinin hız kazandığı Eylül ve Ekim ayları için size güzel bir yöntemden bahsetmek istedik.

Doğal olarak büyüyen bitkiler nadiren tek başına büyürler. Genelde birlikte büyüyen bitkiler arasında birbirine fayda sağlayan bir ağ kurulur. Bu ağı kuran bitkiler kardeş bitkiler olarak tanımlanmakta, yabancı kaynaklarda companion planting olarak geçmektedir.

Kardeş bitkiler yöntemi, doğanın taklit edildiği bahçecilikte kullanılan bir yöntemidir. Zararlılara karşı doğal mücadele, kimyasal kullanımının azalması, suni gübre kullanımının ortadan kaldırılması sebebiyle ekolojik tarımda kullanılan etkili yöntemlerden biridir. Kardeş bitkiler yönteminde, “yardımcı bitkiler” denilen bitkiler de kullanılmaktadır. Bu bitkiler asıl yetiştirilmek istenen bitkilerin sağlıklı büyümesine destek olur. Toprağa besin takviyesi yapar, yararlı böcekleri çeker, zararlıları uzak tutar ve bitkilerin en uygun şartlarda büyümesine imkan tanır. Sebzeler için birçok şifalı ve aromatik bitki, çiçekler iyi bir yardımcıdır.

Kardeş bitki yönteminin sağladığı faydalarına örnek olarak;

Bazı zararlılardan kurtulma: Bitkilerden bazıları, zararlı böcekleri kendilerine çeker. Zararlıların uzaklaştırılmasıyla, ürün alınmak istenen bitkinin verimli yetişmesi sağlanır.

Toprağın üzerini örten malzeme kullanımı (malç): Ağaç yaprakları gibi, toprağı örten organik katman toprak üzerinde bırakıldığında yabani otların büyümesi engellenmiş olur. Toprağın üzerini örttüğü için topraktaki besin maddelerinin ve nemin daha uzun süre kalması sağlanır.

Besin maddesi olma: Azotu sabitleyen bazı bitkiler (baklagiller), sabitlemeyen bitkilerle beraber ekildiklerinde, topraktaki azot miktarı arttırılmış olur.

Fiziksel destek: Kardeş bitkiler olarak en çok ekilen üç bitki “üç kız kardeş” denilen, mısır, sırık fasulye ve kabaktır. Mısır fasulyeye sırık görevi yapıyor ve kabak da yer örtücü görevi görüyor. Aynı zamanda gölge yaparak, kökleri aşırı güneşten koruyor.

Kardeş bitkiler yöntemi kullanılan bahçelerde bir nevi bağışıklık sistemi oluşturulup doğal savunma mekanizması geliştirilmektedir. Geniş tarım arazilerinde kullanılan yöntem küçük alanlarda da uygulandığında etkili sonuç verebilmektedir. Toprağın altından başka, üstünden başka fayda sağladığı için, aynı saksıda yetiştirmek ve farklı saksılarda yan yana yetiştirmek çeşitli avantaj ve dezavantajlar ortaya çıkarabilir.

Bazı avantaj ve dezavantajlara örnek olarak;

Su ihtiyacı: Suyu seven bitkilerin veya kuraklığa dayanıklı bitkilerin yan yana dikilmesinde sorun yok. Ancak ikisinin yan yana dikilmesi sorun olabilir.

Bitki kökleri: Kökleri birbiri için sorun olmayacak bitkiler birbirine yakın ekilebilir. Bu birlikteliğe, domates ile kök bitkisi olan havuç iyi bir örnektir. Fesleğen de bu ortam için çok uygundur.

Bitki düzenlemesi: Çeşitli bitkilerin yan yana olduklarında nasıl bir sistem olabileceğini hayal edin. Gölge yapan, toprak örten, yayılmacı kökleri olan bitkileri, bu özelliklerini dikkate alarak ekmelisiniz. Mesela asma altında gölge isteyen, marul gibi yeşillikler güzel yetişebilir.

Böcekleri kendine çeken bitkiler: Uğur böceği gibi yararlı olan böcekleri bahçenize çekmek isterseniz ayçiçeğini kullanabilirsiniz.

Toprak: Toprağın verimini arttırmak yetiştirdiğiniz ürünün kalitesini de arttıracaktır. Bunun için toprak örtme yöntemi önemlidir. Bunun dışında, toprağın besin değerini arttırmak için de azot bağlayıcı bitkileri ekebilirsiniz.

Zeynep Tanyeri
1979 senesinde Bingöl'de doğdu. Uzun yıllardır İstanbul'da yaşamakta evli ve iki çocuk annesidir. Üniversite eğitimini Çevre Mühendisliği bölümünde, Aksaray Üniversitesinde tamamladıktan sonra, Bahçeşehir Üniversitesinde Mühendislik Yönetimi üzerine Yüksek Lisans eğitimini tamamladı. Bazı özel eğitim kurumlarında, çevresel açıdan yaşam döngüsü değerlendirme ve post prodüksiyon eğitim sertifikaları aldı. Yaklaşık 15 senedir bir kamu kuruluşunda çevre yönetimi üzerine çalışmalar yürütmekte ve sıfır atık uygulama çalışmaları yapmaktadır. Ödüllü, bayat ekmeklerin değerlendirilmesi, kurumsal süreçlerin yaşam döngüsü değerlendirilmesi projelerinde çalıştı.

    Şem‘î’den Bir Beyit: Gül ile Bülbül

    Önceki içerik

    Ayasofya Sebili

    Sonraki içerik

    Yorumlar

    Yorum Yaz

    E-posta adresiniz yayınlanmayacak. Gerekli alanlar * ile işaretlenmişlerdir