Yazar Yargıların eşliğinde insan tanımak. Kimlikler, ideolojiler, renkler, mahallelerle bezenmiş kartela üzerinden insan tanımak.
İnsan nasıl tanınır sahi?
İnsan bütün kimliklerinden soyunup, tüm önyargılarını bir kenara bırakıp insan denilen varlıkla ne sıklıkla karşı karşıya gelir? Kendi mahallesinden olanı kendinden kabul edip, yan mahallelerdekini öteki bellediği bir tavırda hangi insanı sahiden tanır?
Tanımlamaların çizdiği profilleri mi görmeye gider o mahallelerden birine gittiğinde? Yahut beyaz bir sayfaya gördükten, yaşadıktan, kokladıktan sonra kendisi mi kondurur o insanları?
İnsan insanı neden tanır? Neden dokunur başka ruhlar, insanın ruhuna; kalpler kalbine? Her tanıdığı ile kendine dair bir şeyi de tanımaya başlamaz mı oysa insan? Bir ayna misali, kendisini görür, şaşırır, hayret eder, belki kızar, belki beğenir. Kendine dair bir keşfin parçası değil midir bu tepkiler? Zira kendisinde olmasa bir parçası, nasıl gördüklerine anlam verebilir, varlıkları dünyasında nasıl bir anlam ifade edebilir?
Hep farklı mahallelerde buldum hayat çizgimde kendimi. Hep mahallelerden mahallelere geçişlerle oldu yetişmem. Günde üç mahalleden geçtiğim oldu. Hayatında bunca mahalle olan insanlar için bir kimliğin oluşması, tek bir mahalleyi solumaya alışmış insanlardan farklı olabiliyor. Tanımlamalarla değil tecrübelerle tanıyor mesela. Mahalleler arasında geçişleriyle kendini bu farklılıklar içinde konumlamaya çalışırken zorlanabiliyor. Yahut meselenin esnekliğine şahit olabiliyor. İnsan denilen şeyin devinimine, dönüşümüne şahit olup sabit tanımlardan irrite olabiliyor.
Şimdilerde yine uzak mahallelerde dolaşıyorum. Büyük anlatılarla önüme atılan insan örneklerinin gerçekliğiyle karşı karşıyayım. Çoğu tanımlarla uyuşmuyor. Bu ahlak diyorum, nasıl oluyor? Bu tavırlar, bu olgunluk, bu esnek ve dingin hal; nasıl oluyor? İslam’ın hüküm sürmediği bir kara parçasında, bir güzel düzen içinde, insan tanımaya çalışıyorum. Bizim insanımız denilenin sınırlarını genişletmişim yahut yerinden kaldırmış ve başka bir yere taşımışım gibi.
İnsan
Tanımlardan azade varlık
Yaşadıkça, sana dokundukça, tanıyorum senin varlığını
Ve şaşırıyorum.
İnsan, insan.
Yorumlar